សិក្ខាសាលាចាប់ផ្តើមអនុវត្តគម្រោង "សម្លេងសម្រាប់ព្រៃឈើតំបន់មេគង្គ"
គម្រោងថ្នាក់តំបន់ដែលមានឈ្មោះថា “សំលេងសម្រាប់ព្រៃឈើតំបន់មេគង្គ” អនុវត្តន៍រយៈពេល៥ឆ្នាំ បានធ្វើពិធីបើកនៅភ្នំពេញ។ គម្រោងនេះមានគោលបំណង បង្កើនសមត្ថភាពស្ថាប័នមិនមែនរដ្ឋនៅ តំបន់ទេសភាពព្រៃឈើទាំងបីដែលជាគោលដៅគម្រោង ដើម្បីពួកគេមានលទ្ធភាពភ្ជាប់បណ្តាញជាមួយគ្នាទៅវិញទៅមក ក្នុងការតាមដាននិងចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងការលើកកំពស់អភិបាលកិច្ចព្រៃឈើ ជាពិសេសចូលរួមក្នុងដំណើរការធ្វើគោលនយោបាយ។ គោលដៅគម្រោងមួយក្នុងចំណោមគោលដៅរបស់គម្រោងគឺស្ថិតនៅតំបន់ទេសភាពភាគខាងកើតនៃប្រទេសកម្ពុជា និងតំបន់ក្នុងប្រទេសវៀតណាម និងឡាវ។
សិក្ខាសាលាចាប់ផ្តើមគម្រោងថ្នាក់ជាតិនេះ គឺធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីសិក្ខាសាលាចាប់ផ្តើមគម្រោងដែលធ្វើឡើងនៅទីក្រុងបាងកក ប្រទេសថៃ ពីថ្ងៃទី៣ ដល់ថ្ងៃទី៥ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៧ ក្នុងគោលបំណងបង្កើតទិន្នន័យមូលដ្ឋានរបស់គម្រោងសម្រាប់ប្រទេសក្នុងតំបន់មេគង្គនីមួយៗ។
សិក្ខាសាលាចាប់ផ្តើមអនុវត្តគម្រោងនេះមានការចូលរួមពីក្រសួងបរិស្ថាន មន្ទីរបរិស្ថានខេត្តមណ្ឌលគិរី នាយកដែនជម្រកសត្វព្រៃស្រែពក សហភាពអឺរ៉ុប អជ្ញាធរមូលដ្ឋាន សហគមន៍មូលដ្ឋាន និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ចំនួន៤១នាក់។
តាមប្រសាសន៍របស់ឯកឧត្តម ខៀវ បូរិន អគ្គនាយក នៃអគ្គនាយកដ្ឋានសហគមន៍មូលដ្ឋាន នៃក្រសួងបរិស្ថាន បានអោយដឹងថា “អភិបាលកិច្ចព្រៃឈើ គឺជាស្នូលនៃការគ្រប់គ្រងធនធានធម្មជាតិ ហើយគោលការណ៍គ្រឹះ នៃអភិបាលកិច្ច គឺ តម្លាភាព គណនេយ្យភាព និងការចូលរួម ដូចនេះដើម្បីសម្រេចបាននូវអភិបាលកិច្ចព្រៃឈើ ទាមទារនូវការកសាងសមត្ថភាពដល់អ្នកពាក់ព័ន្ធ រួមទាំងសហគមន៍មូលដ្ឋាន ស្ថាប័នមិនមែនរដ្ឋ ដើម្បីចូលរួម ក្នុងការសន្ទនា ជាមួយស្ថាប័នរដ្ឋនិងវិស័យឯកជន ពិសេសសម្រាប់ថ្នាក់ក្រោមជាតិ”។
ឯកឧត្តម George Edgar ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហភាពអឺរ៉ុបប្រចាំនៅកម្ពុជា ទទួលស្គាល់នូវតួនាទីដ៏សំខាន់របស់សង្គមស៊ីវិល និងស្ថាប័នមិនមែនរដ្ឋ សម្រាប់និរន្តរភាព និងប្រសិទ្ធភាពនៃអភិបាលព្រៃឈើ និងសម្រាប់ធានានូវចីរភាពនៃជីវភាពរបស់សហគមន៍ដែលរស់នៅជិតតំបន់ព្រៃឈើ ហើយការប្រមូលផ្តុំនៃគំនិត និងការយល់ឃើញរបស់សហគមន៍ដែលពឹងផ្អែកលើធនធានព្រៃឈើ ទៅក្នុងដំណើរកាគ្រប់គ្រងព្រៃឈើគឺចាំបាច់ណាស់ដើម្បីទទួលបានការប្រើប្រាស់ និងអភិរក្សព្រៃឈើប្រកបដោយនិរន្តភាព។
សាវតាគម្រោង
មានប្រជាជនប្រមាណជា ៨៥លាននាក់ នៃតំបន់មេគង្គរស់នៅពឹងផ្អែកលើព្រៃឈើ ហើយក្នុងចំណោមពួកគេទាំងនោះមានជនជាតិដើមភាគតិចជាងមួយភាគបី ។ ប្រជាជនចំនួន ៣០ភាគរយ នៅជនបទនៅក្នុងតំបន់មេគង្គ កំពុងរស់ក្នុងភាពក្រីក្រ។ ចាប់ពីឆ្នាំ១៩៩០ ដល់ឆ្នាំ២០១៥ ការបាត់បង់ព្រៃឈើជាមធ្យមនៅក្នុងតំបន់មេគង្គមាន៤,៩ភាគរយ ដែលបានបង្កជាបញ្ហាប្រឈមជាច្រើនដល់ការចិញ្ចឹមជីវិតរបស់ប្រជាសហគមន៍ក្នុងតំបន់នេះ ជាពិសេសអ្នកដែលមានជីវភាពពឹងអាស្រ័យលើព្រៃឈើ។ បើទោះជាមានកិច្ចប្រឹងប្រែងដោះស្រាយភាពប្រឈមទាំងអស់នេះទទួលបានលទ្ធផលជាច្រើនយ៉ាងណាក្តី ក៏បញ្ហាអភិបាលកិច្ចព្រៃឈើនៅតែជាការប្រឈមធំមួយសម្រាប់តំបន់មេគង្គនេះ។ មានគម្រោងជាច្រើនកំពុងគាំទ្រដល់សហគមន៍ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហា កាប់ឈើខុសច្បាប់ ការបាត់បង់និងរេចរិលរបស់ព្រៃឈើ ការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រនៅតាមជនបទ និងអភិរក្សជីវចំរុះជាដើម។ ប៉ុន្តែចំណុចស្នូលនៃកិច្ចប្រឹងប្រែងដែលបានរៀបរាប់ទាំងនេះស្ថិតនៅលើបញ្ហាអភិបាលកិច្ច។ បើគ្មានប្រព័ន្ធអភិបាលកិច្ចរឹងមាំមួយ ដែលឈរលើមូលដ្ឋាន តម្លាភាព គណនេយ្យភាព និងការចូលរួមប្រកបដោយប្រសិទ្ធិភាពទេ សកម្មភាពដែលបានរៀបរាប់ខាងលើនេះនឹងមិនទទួលបានជោគជ័យឡើយ។
ស្ថាប័នដែលមិនមែនជារដ្ឋ (NSAs) ជាពិសេសសង្គមស៊ីវិល និងសហគមន៍មូលដ្ឋាន ដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការលើកកំពស់អភិបាលកិច្ច។ ទន្ទឹមនឹងការរីកចំរើនក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ស្ថាប័នមិនមែនរដ្ឋ នៅជួបប្រទះភាពប្រឈមជាច្រើនដូចជា ការខកខានមិនបានចូលរួមដោយស្មើភាពជាមួយស្ថាប័នរដ្ឋ និងការមិនឱ្យតំលៃលើតួនាទីរបស់ពួកគេក្នុង ការងារអភិបាលកិច្ចព្រៃឈើជាដើម។ បញ្ហាទាំងនេះកើតឡើងដោយសារ សមត្ថភាពរបស់ស្ថាប័នមិនមែនរដ្ឋនៅមានកម្រិតទាបក្នុងការសន្ទនាដោយស្មើភាពជាមួយស្ថាប័នរដ្ឋនិងវិស័យឯកជន គោលនយោបាយមួយចំនួនបានរៀបចំដោយមិនសូវមានការចូលរួមទូលំទូលាយពីគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធ ព័ត៌មាននិងទិន្នន័យចាំបាច់សម្រាប់ពង្រឹងការងារអភិបាលកិច្ចព្រៃឈើនៅមានភាពខ្វះចន្លោះ។ ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងបញ្ហាប្រឈមទាំងនេះសហភាពអឺរ៉ុបបានផ្តល់មូលនិធិគាំទ្រគម្រោង "សំលេងសម្រាប់ព្រៃឈើតំបន់មេគង្គ" ដែលមានគោលបំណងលើកកំពស់សំឡេងស្ថាប័នមិនមែនរដ្ឋដើម្បីលើកកំពស់អភិបាលកិច្ចព្រៃឈើនៅតំបន់មេគង្គ។