ຕ້ອງຢູ່ໃນຫ້ອງການທີ່ຫ່າງໄກຈາກປ່າໄມ້, ເປັນຄວາມອຸກອັ່ງໃຈຂອງ ທ່ານ ວົົງ ໂສພັນຫາ. ຊຶ່ງເປັນຜູ່ທີ່ມີພອນສະຫວັນ, ມີຄວາມທະເຍີທະຍານ ແລະ ເປັນແມ່ຍິງຄົນທຳອິດຂອງປະເທດກຳປູເຈຍ ທີ່ມີລະດັບການສຶກສາດ້ານວິທະນາສາດປ່າໄມ້, ລາວມີຄວາມຕັ້ງໃຈທີ່ຈະສ້າງຄວາມແຕກຕ່າງ.
ແຕ່ໃນຊຸມປີ 1990 ສົງຄາມກາງເມື່ອງຂອງປະເທດກຳປູເຈຍຍັງບໍ່ທັນສິ້ນສຸດ ແລະ ມີພຽງແຕ່ເຈົ້າໜ້າທີ່ປ່າໄມ້ ທີ່ເປັນຜູ່ຊາຍເທົ່ານັ້ນ ທີ່ຖືກອະນຸຍາດໃຫ້ເຂົ້າໄປໃນປ່າ ເພື່ອເຮັດວຽຫກັບຊຸມຊົນທ້ອງຖິ່ນ.
“ຂ້ອຍມັກທຳມະຊາດ ແລະ ຢາກໄປເຮັດວຽກພາກສະໜາມທີ່ໄດ້ພົບປະກັບຄົນຫຼາຍຄົນທີ່ເຮົາສາມາດຮຽນຮູ້ນຳຄົນເຫຼົ່ານັ້ນ” ນາງໄດ້ກ່າວກ່ຽວກັບຄວາມປາຖະໜາຂອງລາວທີ່ຢາກເຮັດວຽກປ່າໄມ້. “ແຕ່ວ່າໃນຕອນນັ້ນຍັງມີການຕໍ່ສູ້ກັນຢູ່, ແລະ ພວກເຂົາຄິດວ່າມັນອັນຕະລາຍເກີນໄປ. ຢູ່ບ່ອນນັ້ນມີບໍ່ແຮ່ນຳ”
ຕໍ່ມາ ໃນປີ 1993 ເມື່ອມີໂອກາດໄດເຂົ້າຝຶກອົບຮົມຢູ່ ປະເທດໄທ, ທ່ານນາງ ວົງ ກໍ່ຟ້າວຄວ້າເອົາໂອກາດນັ້ນທັນທີ.
ຫຼັກສູດດັ່ງກ່າວ ດຳເນີນໂດຍ ອົງການ ລິຄອບ, ສອນກ່ຽວກັບປ່າໄມ້ຊຸມຊົນ, ຈາກນັ້ນກໍ່ກາຍເປັນແນວຄວາມຄິດ ໃໝ່ສຳລັບພາກພື້ນ. ອົງການລີຄອບ (RECOFTC) ເປັນອົງການສາກົນທີ່ບໍ່ຫວັງຜົນກຳໄລ ທີ່ຊ່ວຍໃຫ້ປະເທດ ແລະ ຊຸມຊົນບັນລຸເປົ້າໝາຍ ການພັດທະນາ ແລະ ຫານປ່ຽນແປງດິນຟ້າອາກາດແບບຍືນຍົງ ດ້ວຍການສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງໃຫ້ແກ່ປ່າໄມ້ຊຸມຊົນ. ໃນການຝຶກອົບຮົມ ບັນດາພະນັກງານຂອງອົງການລີຄອບ ແລະ ຄູ່ຮ່ວມງານທີ່ເຂົ້າຮ່ວມ ທົ່ວອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ ໄດ້ຮຽນຮູ້ວິທີການສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງໃຫ້ຊຸມຊົນທ້ອງຖິ່ນ ແລະ ຊຸມຊົນທີ່ຢູ່ໃກ້ຄຽງກັບປ່າໄມ້ ຄຸ້ມຄອງ ແລະ ປົກປັກຮັກສາປ່າໄມ້ ແລະ ດິນທາມ ທີ່ພວກເຂົາໃຊ້ເພື່ອດຳລົງຊີວິດ ແລະ ສ້າງສາພັດທະນາ.
“ປະເທດກຳປູເຈຍ ມີປ່າໄມ້ຢູ່ທົ່ວທຸກແຫ່ງ, ໃນທຸກໆແຂວງ ແລະ ນີ້ແມ່ນໂອກາດຂອງຂ້ອຍທີ່ຈະໄປທົ່ວປະເທດ ແລະ ພົບປະສົນທະນາກັບຊຸມຊົນຕ່າງໆ, ໂອ້ລົມ ແລະ ຊ່ວຍເຫຼືອພວກເຂົາ ໂດຍຖາມວ່າ ‘ຂ້ອຍມາຈາກພາກສ່ວນລັດຖະບານ ຂ້ອຍຢາກຮູ້ວ່າທ່ານຕ້ອງການໃຫ້ຊ່ວຍຫຍັງ?’”
ຫຼັກສູດໄລຍະ 4 ເດືອນ ຂ້ອນຂ້າງຍາກສຳລັບ ທ່ານນາງ ວົງ, ຜູ່ທີ່ຫາກໍ່ເລີ່ມຮຽນ ພາສາອັງກິດ. ແຕ່ວ່າມີຄວາມຕັ້ງໃຈ, ເຮັດວຽກໜັກ ແລະ ໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫຼືອ ຈາກເພື່ອນຮ່ວມຫ້ອງ ຜູ້ທີ່ສາມາດເວົ້າພາສາອັງກິດໄດ້ດີ, ເຊີ່ງມັນມີຄຸນຄ່າ ແລະ ມີປະໂຫຍດຫຼາຍ
ລາວໄດ້ມີຄວາມເຂົ້າໃຈຢ່າງເລິກເຊິ່ງກ່ຽວກັບຄວາມຕ້ອງການຂອງຊຸມຊົນ ຊຶ່ງບໍ່ພຽງແຕ່ຢາກອະນຸລັກຮັກສາປ່າໄມ້ແຕ່ເປັນການສ້າງລາຍຮັບໃຫ້ພວກເຂົາແບບຍືນຍົງ ເພື່ອເສີມສ້າງຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງພວກເຂົາໃຫ້ດີຂຶ້ນ.
ທ່ານ ນາງວົງ ເວົ້າວ່າ “ຂ້ອຍຍັງຈື່ໄດ້ ອາຈານຜູ່ໜຶ່ງທີ່ມາຈາກປະເທດສະຫາລັດອາເມລິກາ. ລາວໄດ້ສອນພວກເຮົາກ່ຽວກັບທຸລະກິດປ່າໄມ້ຊຸມຊົນ, ຄວາມຈຳເປັນທີ່ຕ້ອງເຂົ້າໃຈຕະຫຼາດ ແລະ ການລົງທຶນ ເພື່ອປັບປຸງການເປັນຢູ່. ຫົວຂໍ້ນີ້ຂ້ອຍຍັງຈື່ຂຶ້ນໃຈ”
ແມ່ຍິງເປັນສ່ວນໜຶ່ງຂອງການແກ້ໄຂບັນຫາ
ນາງວົງ ແລະ ໝູ່ຮ່ວມຫ້ອງ ແມ່ນນັກຮຽນທີ່ສຳເລັດຫຼັກສູດທຳອິດ, ຊຶ່ງອົງການ ລີຄອບ ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ປະກອບກັບຫຼັກສູດອື່ນໆ ເປັນເວລາຫຼາຍກວ່າ 3 ທົດສະວັດ. ຫຼັກສູດປະສົມປະສານທິດສະດີ, ການວິເຄາະບັນຫາໃນພາກພື້ນ ແລະ ວຽກພາກສະໜາມ ເພື່ອເກັບກຳເອົາທັດສະນະຂອງທ້ອງຖິ່ນ. ມີການປັບປຸງຫຼັກສູດໃໝ່ເລື້ອຍໆ, ຫຼັກສູດຂອງອົງການລີຄອບ ແມ່ນຍັງສືບຕໍ່ສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງໃຫ້ແກ່ພະນັກງານໃນຊ່ວງທີ່ປ່າໄມ້ໃນພາກພື້ນຖືກກົດດັນຈາກການເພີ່ມຂຶ້ນຂອງປະຊາກອນ, ການພັດທະນາຢ່າງໄວວາ ແລະ ການປ່ຽນແປງດິນຟ້າອາກາດ.
ເກືອບ 30 ປີຕໍ່ມາ, ນາງ ວົງ ກາຍເປັນພະນັກງານອາວຸໂສທີ່ສຸດໃນຄະນະບໍລິຫານປ່າໄມ້ ຂອງປະເທດກຳປູເຈຍ, ເປັນຮອງຜູ້ອຳນວຍການໃຫຍ່ ແລະ ລາວຍັງໄດ້ສືບຕໍ່ເຮັດວຽກກ່ຽວກັບການສ້າງປ່າໄມ້ຊຸມຊົນໃນລະດັບປະເທດ ໂດຍສະເພາະແມ່ນ ຊຸກຍູ້ໃຫ້ແມ່ຍິງມີສ່ວນຮ່ວມໃນການຄຸ້ມຄອງຂັ້ນທ້ອງຖິ່ນ
ສ່ວນໃຫຍ່ແມ່ຍິງຈະເປັນຜູ່ຊອກອາຫານຈາກປ່າໄມ້ ເພື່ອລ້ຽງຄອບຄົວ ແລະ ເພື່ອຂາຍ, ຄຽງຄູ່ກັບການເຮັດວຽກອື່ນໃນແຕ່ລະມື້. ຜູ້ຊາຍເຮັດວຽກທີ່ໃຊ້ແຮງງານເຊັ່ນ: ການເວນຍາມ, ການຕັດໄມ້ເພື່ອມາເຮັດເຮືອນ. ແຕ່ວ່າຄວາມຮູ້ ແລະ ພູມປັນຍາທີ່ເປັນເອກະລັກ ຂອງແມ່ຍິງ ລວມທັງຄວາມຮູ້ເລິກເຊິ່ງກ່ຽວກັບຊີວະນາໆພັນບໍ່ໄດ້ຖືກໃຫ້ຄວາມສຳຄັນ ແລະ ຖືເປັນສຳຮອງໃນການວາງແຜນ ແລະ ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດການຄຸ້ມຄອງປ່າໄມ້.
ນາງວົງ ເວົ້າວ່າ “ຫຼັກສູດການຝຶກອົບຮົມເພື່ອສ້າງຄວາມໝັ້ນໃຈ ແລະ ຄວາມຮູ້ໃຫ້ແກ່ແມ່ຍິງ ໃນການຄຸ້ມຄອງປ່າໄມ້ ມີຄວາມສຳຄັນ ແຕ່ອີກອັນໜຶ່ງ ແມ່ນຮັບຮູ້ວ່າບໍ່ມີຄວາມສະເໝີພາບ ລະຫວ່າງຍິງ-ຊາຍ ແລະ ການເຂົ້າໃຈພາລະບົດບາດ ທີ່ສຳຄັນຂອງແມ່ຍິງທີ່ ເຂົາສາມາດເຮັດໄດ້”
“ຜູ້ນຳທີ່ເປັນຜູ້ຊາຍ ດຳເນີນການຕັດສິນໃຈກ່ຽວກັບປ່າໄມ້ຊຸມຊົນຂອງພວກເຂົາ. ພວກເຂົາຕ້ອງເຂົ້າໃຈຜົນປະໂຫຍດຂອງມີສ່ວນຮ່ວມຂອງແມ່ຍິງເຂົ້າໃນການວາງແຜນ ເພາະວ່າແມ່ຍິງ ແມ່ນໜຶ່ງໃນຜູ້ນຳໃຊ້ປ່າໄມ້”
ທ່ານນາງ ວົງ ກຳລັງພັດທະນາແຜນຍຸດທະສາດກ່ຽວກັບບົດບາດຍິງ - ຊາຍແຫ່ງຊາດ ໂດຍໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫຼືອຈາກທີມງານຂອງອົງການລີຄອບ ປະເທດກຳປູເຈຍ ແລະ ນາງກ່າວວ່າ "ຂ້ອຍເວົ້າກັບພວກເຂົາວ່າ" “ ຖ້າຫາກເຈົ້າຈົດລາຍການກິດຈະກຳທີ່ຕ້ອງການໃຫ້ສຳເລັດ, ໃນນັ້ນມີຫຼາຍກິດຈະກຳທີ່ແມ່ຍິງສາມາດຄຸ້ມຄອງໄດ້. ບໍ່ແມ່ນຈະມີພຽງກິດຈະກຳການປົກປ້ອງ ຫລື ປາບປາມການຕັດໄມ້ຜິດກົດໝາຍເທົ່ານັ້ນ.”
ບັນດາອະດີດນັກສຶກສາໃນຊຸມປີ 1990, ເຊັ່ນ ນາງວົງ, ໄດ້ກັບຄືນປະເທດຫຼັງຈາກຈົບຫຼັກສູດຝຶກອົບຮົມຂອງອົງການລີຄອບ ດ້ວຍຄວາມມຸ້ງຫວັງທີ່ຈະຂັບເຄື່ອນວຽກງານປ່າໄມ້ຊຸມຊົນໃຫ້ກ້າວໜ້າ. ພວກເຂົາເຫັນວ່າປ່າໄມ້ຊຸມຊົນເປັນທາງອອກ ສຳລັບການປົກປັກຮັກສາປ່າໄມ້ແລະການຊ່ວຍເຫຼືອຊຸມຊົນເພື່ອຫຼຸດພົ້ນອອກຈາກຄວາມທຸກຍາກ.
ອາດີດເຂົ້າຮ່ວມການຝຶກອົບຮົມນຳ ອົງການລີຄອບ ໄດ້ໂອນຄວາມຮູ້ ໃໝ່ ຂອງພວກເຂົາໄປໃຫ້ ກັບບັນດາເພື່ອນຮ່ວມງານ, ສ້າງເຄືອຂ່າຍ ແລະ ສ້າງໂຄງການທົດລອງກັບຄົນທ້ອງຖິ່ນ. ບາງປະເທດສ້າງຕັ້ງໜ່ວຍງານ, ບາງປະເທດມີໜ່ວຍງານທີ່ເປັນທາງການ ແລະ ບໍ່ເປັນທາງການ, ຮ່ວມກັບຄະນະທີ່ຢູ່ພາຍໃນກະຊວງຂອງພວກເຂົາ ເພື່ອປັບປຸງນະໂຍບາຍໄປສູ່ການຮ່ວມກັນຄຸ້ມຄອງປ່າໄມ້ ແລະ ແຍກຕົວຈາກການຄວບຄຸມຂອງລັດ.
ເຈົ້າໜ້າທີ່ຫລາຍກວ່າ 60,000 ຄົນ ແລະ ຄົນອື່ນໆ ໄດ້ຮຽນຫລັກສູດຂອງອົງການ ລີຄອບ. ພວກເຂົາໄດ້ມີສ່ວນຮ່ວມຜັກດັນກົດໝາຍ ແລະ ການປະຕິຮູບອື່ນໆ ເພື່ອປັບປຸງສິດຄອບຄອງນຳໃຊ້ປ່າໄມ້ ແລະ ຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນທ້ອງຖິ່ນ. ໂດຍມີປະຊາຊົນ ຈຳນວນ 5,3 ລ້ານຄົນທີ່ເຂົ້າຮ່ວມໃນປ່າໄມ້ຊຸມຊົນໃນເນື້ອທີ່ຫຼາຍກວ່າ 15 ລ້ານເຮັກຕາໃນທົ່ວພາກພື້ນ, ການຝຶກອົບຮົມຂອງອົງການລີຄອບ ນັບມື້ຍິ່ງຈະມີຄວາມກ່ຽວຂ້ອງກັບວຽກຕົວຈິງຫຼາຍຂຶ້ນ.
ກົດແລະລະບຽບທີ່ເຂັ້ມແຂງ
ອະດີດ ຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມການຝຶກອົບຮົມນຳ ຂອງອົງການລີຄອບ ທ່ານ ລາວ ເສດທະພົນ, ໄດ້ກ່າວວ່າ “ການປ່ຽນແປງນະໂຍບາຍໃນຊ່ວງເວລາຕົ້ນໆນັ້ນ ໝາຍເຖິງການເຜີຍແຜ່ກ່ຽວກັບຜົນປະໂຫຍດຂອງແນວຄິດທີ່ຮູ້ຈັກພຽງສ່ວນໃດໜຶ່ງ, ບໍ່ພຽງແຕ່ເຜີຍແຜ່ໃຫ້ແກ່ກຸ່ມຜູ້ອາວຸໂສ ແລະ ເຈົ້າໜ້າທີ່ຫຼາຍຂື້ນ, ແຕ່ບາງຄັ້ງກໍ່ເຜີຍແຜ່ ຕໍ່ຊຸມຊົນເຊັ່ນກັນ.
ປ່າໄມ້ຂອງ ກຳ ປູເຈຍໄດ້ຫຼຸດລົງຢ່າງໄວວາໃນຊຸມປີ 1990 ຈາກບໍລິສັດໄມ້ ແລະ ການຕັດໄມ້ຜິດກົດໝາຍ, ແລະລັດຖະບານຕ້ອງການວິທີແກ້ໄຂ. ທ່ານ ລາວ, ເຊິ່ງເປັນພະນັກງານ ໜຸ່ມນ້ອຍ ຜູ້ທີ່ໄດ້ສຳເລັດການສຶກສາຫຼາຍວິຊາກັບອົງການລີຄອບ, ແລະ ທີມງານຂອງລາວ, ໄດ້ຮັບແຈ້ງການຈາກລັດຖະບານໃຫ້ພັດທະນາກົດລະບຽບ ແລະ ຂໍ້ກຳນົດກ່ຽວກັບການເຮັດວຽກຂອງປ່າໄມ້ຊຸມຊົນ ພາຍໃຕ້ກອບກົດໝາຍ.
ລາວກ່າວວ່າ“ ຂ້ອຍຄິດວ່ານີ້ແມ່ນໂອກາດ ສຳລັບຄົນທ້ອງຖິ່ນ. “ ພວກເຂົາສາມາດມີສິດໃນການຄຸ້ມຄອງ ແລະ ນຳ ໃຊ້ປ່າໄມ້ຂອງພວກເຂົາ. ພວກເຂົາສາມາດຕັດສິນໃຈກ່ຽວກັບວິທີການປົກປັກຮັກສາປ່າໄມ້ ແລະ ນຳໃຊ້ປ່າໄມ້.”
ລັດຖະບານ ກຳປູເຈຍໄດ້ມີການປຶກສາຫາລືກັບຊຸມຊົນ, ອົງການຈັດຕັ້ງສັງຄົມ ແລະ ພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ເພື່ອພັດທະນາ ນະໂຍບາຍແຫ່ງຊາດ. ຊຶ່ງເປັນການທົບທວນຜົນການຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ໃນປີ 2003 ໄດ້ອອກດຳລັດວ່າດ້ວຍການຮັບຮູ້ປ່າໄມ້ຊຸມຊົນເປັນນະໂຍບາຍແຫ່ງຊາດ, ໂດຍປະຕິບັດຕາມການປ່ຽນແປງຂອງກົດໝາຍປ່າໄມ້. ສາມປີຕໍ່ມາ, ໄດ້ມີການແນະນຳ ໃນການກຳນົດ, ອອກລະບຽບການດ້ານກົດໝາຍ ແລະ ການຄຸ້ມຄອງປ່າໄມ້ໂດຍຊຸມຊົນເອງ.
“ ໄດ້ມີການປຶກສາຫາລືກັບຫຼາຍໆຄົນ. ເຂົາບອກພວກເຮົາວ່າ: "ພວກເຮົາຕ້ອງການແບບນີ້, ພວກເຮົາຕ້ອງການປ່ຽນແປງສິ່ງນັ້ນ". ພວກເຮົາໄດ້ພະຍາຍາມລວມເອົາທັງໝົດນີ້. ຊຶ່ງມັນໃຊ້ເວລາຫຼາຍປີ.”
ຈາກນັ້ນ ທ່ານ ລາວ ໄດ້ເລີ່ມຝຶກອົບຮົມຊາວບ້ານທີ່ອາໄສໃກ້ປ່າໄມ້. ໃນປະຈຸບັນນີ້, ຫຼາຍຮ້ອຍຊຸມຊົນໄດ້ມີຂໍ້ຕົກລົງຢ່າງເປັນທາງການກັບລັດຖະບານໃນການຄຸ້ມຄອງພື້ນທີ່ປ່າໄມ້ທີ່ເຂົາເຈົ້າສາມາດອອກແບບ ແລະ ສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງໃຫ້ການດຳລົງຊີວິດຂອງເຂົາເຈົ້າ.
ປະຈຸບັນ, ທ່ານ ລາວ ໄດ້ກາຍເປັນຮອງຫົວໜ້າກົມ ຂອງອົງການຄຸ້ມຄອງປ່າໄມ້ ປະເທດກຳປູເຈຍ, ໄດ້ຍ້າຍມາເປັນຜູ້ບັງຄັບໃຊ້ກົດໝາຍ. ລາວເຮັດວຽກຢ່າງໃກ້ຊິດກັບຊຸມຊົນເພື່ອຢຸດຕິ ການຕັດໄມ້ຜິດກົດໝາຍ ເຊິ່ງເປັນບັນຫາໃຫຍ່ຂອງກຳປູເຈຍ. ລາວເວົ້າອີກວ່າ, ທັກສະຂອງລີຄອບ ຂອງລາວໄດ້ພິສູດວ່າມັນມີຄຸນຄ່າ ຢ່າງມະຫາສາ
“ ດຽວນີ້ຂ້ອຍລົງເຮັດວຽກຢູ່ບ້ານຕ່າງໆ ເພື່ອດຳເນີນການຝຶກອົບຮົມກ່ຽວກັບການບັງຄັບໃຊ້ກົດໝາຍ, ຊຶ່ງບໍ່ແມ່ນປ່າໄມ້ຊຸມຊົນ. ແຕ່ຂ້ອຍຄິດຮອດສະເໝີ ກ່ຽວກັບການຝຶກອົບຮົມຂອງຂ້ອຍກັບອົງການລີຄອບ; ວິທີການມີສ່ວນຮ່ວມຂອງປະຊາຊົນ, ຄວາມສຳຄັນຂອງການມີສ່ວນຮ່ວມ ແລະ ການຮ່ວມມື; ວິທີການສ້າງສາຍພົວພັນກັບຊຸມຊົນ.”
"ຂ້ອຍໄດ້ຮຽນຮູ້ຈາກອົງການລີຄອບ ກ່ຽວກັບຄວາມສຳຄັນ ຂອງການທຳຄວາມເຂົ້າໃຈປະຊາຊົນທ້ອງຖິ່ນ ແລະ ວິທີການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ "
ການຄົ້ນຄວ້າເປັນກຸນແຈຂອງຄວາມສຳເລັດ
ສຳ ລັບທ່ານ ຄິມ ສາລິນ (Kim Sarin), ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງ ຂອງກະຊວງ ສິ່ງແວດລ້ອມ ປະເທດ ກຳປູເຈຍ, ຫຼັກສູດຕ່າງໆຂອງອົງການລີຄອບ ແມ່ນໄດ້ໃຫ້ຄວາມສຳຄັນຕໍ່ການຄົ້ນຄ້ວາທີ່ເປັນການຍົກລະດັບການປ່ຽນແປງ. ຫລາຍປີທີ່ຜ່ານມາ, ທ່ານ ຄິມ ໄດ້ພັດທະນາທັກສະອື່ນໆຈາກຫຼັກສູດຂອງອົງການລີຄອບ ເຊິ່ງຊ່ວຍໃຫ້ລາວສາມາດປະເມີນຄວາມຕ້ອງການທີ່ແຕກຕ່າງກັນຂອງແຕ່ລະຊຸມຊົນ ທີ່ເພິ່ງພາປ່າໄມ້ ແລະ ນຳໃຊ້ຕົວຊີ້ວັດທີ່ເໝາະ ສົມເພື່ອວັດຜົນສຳເລັດຂອງການເຂົ້າໄປເຮັດວຽກເພື່ອຊ່ວຍພວກເຂົາ.
ທ່ານຄິມ, ຜູ້ທີ່ເຮັດວຽກໃກ້ຊິດກັບຊາວບ້ານ ເພື່ອຊ່ວຍເພີ່ມລາຍຮັບໃຫ້ພວກເຂົາ, ລາວ ເວົ້າວ່າ:" ຂ້ອຍເຊື່ອໃນການຄົ້ນຄວ້ານີ້ເພາະວ່າ ການທີ່ຈະເຮັດໃຫ້ຄົນມີຄວາມເຊື່ອໝັ້ນ, ເຈົ້າຕ້ອງມີຫຼັກຖານ. " “ການຄົ້ນຄວ້າແມ່ນຫລັກຖານ ຫລື ຂໍ້ພິສູດ ທີ່ທ່ານຕ້ອງການ, ບໍ່ວ່າທ່ານຈະເວົ້າກັບຊຸມຊົນ ຫລື ຜູ້ຕັດສິນໃຈຂອງລັດຖະບານກໍຕາມ. ຂ້ອຍຍັງຈື່ການຝຶກອົບຮົມທີ່ສຳຄັນເຫຼົ່ານີ້ໄດ້.”
ຫຼັງຈາກຈົບຫຼັກສູດຂອງອົງການລີຄອບ ໃນທ້າຍຊຸມປີ 1990, ທ່ານ ຄິມ ກໍ່ເລີ່ມຕົ້ນເຮັດວຽກກັບບ້ານຕ່າງໆໃນພາກໃຕ້ຂອງແຂວງ Kampot, ບ່ອນທີ່ພື້ນທີ່ປ່າໄມ້ຊຸດໂຊມຢ່າງຮຸນແຮງ ຈາກການນຳໃຊ້ທີ່ບໍ່ຍືນຍົງ ເຮັດໃຫ້ດິນເຊາະເຈື່ອນ ແລະ ສ້າງຄວາມເສຍຫາຍຕໍ່ພື້ນທີ່ນາ. ຊຸມຊົນໄດ້ເລີ່ມຕົ້ນເຮັດວຽກຮ່ວມກັບຕົວແທນຂອງລັດຖະບານເພື່ອສ້າງແຜນການປົກປ້ອງ ແລະ ຄຸ້ມຄອງປ່າໄມ້ ຂອບເຂດໃກ້ບ້ານຂອງພວກເຂົາ ເພື່ອຫຼຸດຜ່ອນການເຊາະເຈື່ອນແລະ ເພີ່ມຜົນໄດ້ຮັບຂອງການຜະລິດ.
ເພື່ອຕອບສະໜອງ ວຽກອະນຸລັກ, ຊຸມຊົນສາມາດເກັບໜໍ່ໄມ້ ແລະ ຜົນຜະລິດອື່ນໆ ລວມທັງຟືນ ໃນຂອບເຂດປ່າຟື້ນຟູ ເພື່ອເພີ່ມລາຍໄດ້ໃຫ້ແກ່ພວກເຂົາ. ໂຄງການດັ່ງກ່າວແມ່ນປະສົບຜົນສຳເລັດໃນປີ 2009, ຊາວບ້ານໄດ້ຮັບລາງວັນ ທີ່ນະຄອນຫຼວງຂອງປະເທດ.
ທ່ານກ່າວວ່າ“ ພວກເຂົາແບ່ງປັນປະສົບການຂອງພວກເຂົາກັບຊາວກະສິກອນ ແລະ ຊຸມຊົນອື່ນໆ, ແລະ ພະນັກງານເຕັກນິກ. “ ໂຄງການດັ່ງກ່າວໄດ້ເຮັດວຽກເພື່ອປ່ຽນຈິດໃຈຂອງຄົນເຮົາ. ເຮັດໃຫ້ເຫັນປະໂຫຍດຂອງການອະນຸຍາດໃຫ້ຊຸມຊົນປົກປ້ອງພູມສັນຖານຂອງພວກເຂົາ.”
ເຖິງແມ່ນວ່າ ບໍ່ແມ່ນໝົດທຸກໆໂຄງການ ຈະປະສົບຜົນສຳເລັດ ກໍຕາມ, ແລະ ບາງໂຄງການ ຈະມີຄວາມກ້າວໜ້າ ໃນປະເທດກຳປູເຈຍ ກໍຕາມ, ແຕ່ມັນກໍ່ຍັງຢູ່ພາຍໃຕ້ການປົກຄອງທີ່ບໍ່ເຂັ້ມແຂງ, ໃນຂະນະດຽວກັນກໍ່ຂາດທັກສະ ກ່ຽວກັບວິທີການຄຸ້ມຄອງປ່າໄມ້ ຈົນບາງຄັ້ງກໍເຮັດໃຫ້ການພັດທະນາປ່າໄມ້ຊຸມຊົນ ມີການຊັກຊ້າ.
"ການມີສ່ວນຮ່ວມຂອງຊຸມຊົນ ແມ່ນເສັ້ນທາງສູ່ອະນາຄົດປ່າໄມ້" ຄິມ ສາລິນ
ທ່ານ ຄິມ ກ່າວວ່າການຝຶກອົບຮົມມີຄວາມສຳຄັນຫຼາຍ ຄຽງຄູ່ກັບການສ້າງເຄືອຂ່າຍລະຫວ່າງຊຸມຊົນ ແລະ ເຈົ້າໜ້າ ທີ່ ເພື່ອເປັນຮ່ວມມືກັນ, ແລກ ປ່ຽນຂໍ້ມູນແລະຄວາມຮູ້ຕ່າງໆ. ລາວເຫັນມຸມທີ່ດີ ຂອງການເອົາຊະນະ ສິ່ງທ້າທາຍໃນປະຈຸບັນ ແລະ ການມີສ່ວນຮ່ວມຂອງຊຸມຊົນ "ແມ່ນເສັ້ນທາງອະນາຄົດຂອງປ່າໄມ້".
ລາວຈັບໂທລະສັບອອກມາ ພ້ອມກັບໃຫ້ເບິ່ງຮູບພາບຂອງຄົນຕ່າງປະເທດທີ່ຍິ້ມແຍ້ມແຈ່ມໃສໃນການຜະຈົນໄພທ່ອງທ່ຽວແບບທຳມະຊາດ ທີ່ນຳພາໂດຍຄົນທ້ອງຖິ່ນໃນແຂວງ ກຳປົງສະປື. ລາວເລີ່ມສະໜັບສະໜູນ ຊາວບ້ານເຮັດເປັນວິສາຫະກິດໃນປີ 1998, ເລີ່ມດ້ວຍການສຶກສາຄວາມເປັນໄປໄດ້. ໃນຫລາຍປີທີ່ຜ່ານມາ, ຫົກບ້ານໄດ້ເຮັດວຽກຮ່ວມກັນເພື່ອສ້າງການລົງທືນ ແລະ ເຫັນດີນຳກັນວ່າ ຈະມີການຈັດສັນລາຍຮັບໃຫ້ແຕ່ລະຄອບຄົວ ແລະ ຈະໃຊ້ຈຳນວນເທົ່າໃດ ສຳລັບການອະນຸລັກ ແລະ ການກວດກາລາດຕະເວນປ່າໄມ້.
“ ບາງຄັ້ງຊາວບ້ານກໍ່ ມີການຂັດແຍ່ງກັນກ່ຽວກັບການເງິນ ແລະ ບັນຫາອື່ນໆອີກເຊັ່ນ: ການບຸກລຸກເຂົ້າໄປໃນພື້ນທີ່ດິນ. ແຕ່ພວກເຮົາສືບຕໍ່ເຮັດວຽກກັບພວກເຂົາ, ຮຽນຮູ້ໂດຍການປະຕິບັດຕົວຈິງ, ອຳນວຍຄວາມສະດວກຈັດກອງປະຊຸມ, ເພື່ອທີ່ເຮົາຈະສາມາດແກ້ໄຂບັນຫາໄດ້.”
ການຂັດຂືນຕໍ່ສິ່ງທ້າທາຍ
ຂໍ້ຂັດແຍ່ງປ່າໄມ້ແມ່ນສິ່ງທ້າທາຍຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງໃນອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ ເຊິ່ງລະບົບການຄຸ້ມຄອງປ່າໄມ້ຂອງລັດເຊັ່ນ: ການອະນຸລັກປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດ, ການສຳປະທານ ການປູກຕົ້ນປາມ, ການຕັດໄມ້ ແລະ ການຂຸດຄົ້ນບໍ່ແຮ່ ມັກຈະບໍ່ລວມເອົາຜົນປະໂຫຍດຂອງຊຸມຊົນທ້ອງຖິ່ນ.
ຫຼັກສູດຂອງອົງການລີຄອບ ຊ່ວຍໃຫ້ເຈົ້າໜ້າທີ່ ຫຼຸດຜ່ອນຂໍ້ຂັດແຍ່ງ ໂດຍການສະໜອງ ເຄື່ອງມື ແລະ ຍຸດທະສາດເພື່ອສົ່ງເສີມການສົນທະນາ ແລະ ການຮ່ວມມືກັບທຸກພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ. ທ່ານ Ricky Alisky Martin, ໜຶ່ງ ໃນເຈົ້າໜ້າ ທີ່ປ່າໄມ້ປະເທດມາເລເຊຍ ຄົນທຳອິດທີ່ຮຽນຈົບຈາກວິຊາທຳອິດຂອງອົງການລີຄອບ ກ່ຽວກັບປ່າໄມ້ຊຸມຊົນໃນປີ 1988, ທ່ານກ່າວຢ່າງໄວວາວ່າ ການມີສ່ວນຮ່ວມໃນການຄຸ້ມຄອງມັກຈະເປັນກຸນແຈໃນການຫຼຸດຜ່ອນຄວາມຂັດແຍ້ງ.
ໃນຫລາຍປີທີ່ຜ່ານມາ, ລາວ ແລະ ເຈົ້າໜ້າທີ່ປ່າໄມ້ອື່ນໆໄດ້ ພັດທະນາຫຼາຍຂໍ້ລິເລີ່ມທີ່ມີສ່ວນຮ່ວມເພື່ອແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງໃນລັດ Sabah ບ່ອນທີ່ຊຸມຊົນທ້ອງຖິ່ນ ແລະ ຊຸມຊົນອື່ນໆອາໄສປ່າໄມ້ ແລະ ຊີວະນາໆພັນ.
ຫລັງຈາກກັບມາຈາກການຝຶກອົບຮົມ ທີ່ບາງກອກ, ທ່ານ ມາຕິນ, ກາຍເປັນເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງ, ໄດ້ມີບົດບາດ ເປັນຜູ້ນຳ ໃນການຟື້ນຟູເຂດແຫຼ່ງນ້ຳ ທີ່ສຳຄັນໃນປ່າສະຫງວນ ເກລາວັດ (Kelawat) ທີ່ໄດ້ເຄີຍຖືກຂຸດຄົ້ນ ແລະຈູດເຜົາໂດຍຊາວບ້ານກຸ່ມໜຶ່ງ ຈາກເມືອງອື່ນໆ ເພື່ອເຮັດກະສິກຳ. ລາວໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມກອງປະຊຸມຂັ້ນບ້ານເຊິ່ງໃນທີ່ສຸດໄດ້ມີການຕົກລົງກັນລະຫວ່າງຊາວບ້ານ ແລະ ລັດຖະບານເພື່ອຈັດສັນພື້ນທີ່ປະມານ 200 ເຮັກຕາໃຫ້ເປັນປ່າສະຫງວນ, ປ່າໄມ້ ແລະ ພື້ນທີ່ຢູ່ອາໄສ, ເຊິ່ງຊາວບ້ານໄດ້ຮ່ວມກັນຄຸ້ມຄອງເຂດນັ້ນ.
ທ່ານ ມາຕິນ ກ່າວກ່ຽວກັບໂຄງການດັ່ງກ່າວວ່າ“ ຂ້ອຍບໍ່ເຄີຍໄດ້ຍິນກ່ຽວກັບການຄຸ້ມຄອງປ່າໄມ້ຮ່ວມກັນກ່ອນທີ່ຂ້ອຍຈະໄປຝຶກອົບຮົມຢູ່ອົງການລີຄອບ. ເປັນການຄຸ້ມຄອງ ດ້ວຍການສ້າງແຜນຄຸ້ມຄອງປ່າໄມ້ຮ່ວມກັນຊຸມຊົນໄດ້ປູກຕົ້ນຢາງພາລາ, ປູກໄມ້ອື່ນ ແລະຕົ້ນໄມ້ກິນໝາກ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ດິນມີຄວາມສົມດຸນ, ປັບປຸງພື້ນທີ່ນ້ຳ ແລະ ເຮັດໃຫ້ຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງຊຸມຊົນເຂັ້ມແຂງ. ໃນເຂດອະນຸລັກ, ກຳນົດໃຫ້ປົກປັກຮັກສາປ່າໄມ້ ແຕ່ອະນຸຍາດໃຫ້ຕັດໄມ້ໄຜ່ເພື່ອໃຊ້ໃນຄົວເຮືອນ.
"ແຕ່ກ່ອນ ມັນບໍ່ມີແມງກະເບື້ອ, ບໍ່ມີຕັກກະແຕນ, ບໍ່ມີໝາປ່າ, ພຽງໃນເວລາບໍ່ຮອດໜຶ່ງທົດສະວັດ, ເຂດດັ່ງກ່າວມີສິ່ງເຫຼົ່ານັ້ນຄືເກົ່າ."
ທ່ານ ມາຕິນ ສ້າງຕັ້ງຄະນະກຳມະການປ່າໄມ້ຊຸມຊົນ ຄັ້ງທຳອິດຂອງ ຊາບາ ໃນປີ 2000. ໃນປີໜຶ່ງໄດ້ມີກອງປະຊຸມຫຼາຍໆ ເພື່ອແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງລະຫວ່າງຊາວບ້ານ ແລະ ເຈົ້າໜ້າທີ່ປ່າໄມ້ໃນເຂດສະຫງວນປ່າໄມ້ ເດລາມາກອດ (Deramakot) . ຊຶ່ງເປັນພື້ນທີ່ໜຶ່ງ ທີ່ມີຄວາມຂັດແຍ່ງ, ຜູ້ນຳຂັ້ນບ້ານໄດ້ຕົກລົງທີ່ຈະຊ່ວຍຄຸ້ມຄອງ ແລະປົກປັກຮັກສາປ່າໄມ້ໃກ້ຄຽງ, ໃນຂະນະທີ່ເຈົ້າໜ້າທີ່ປ່າໄມ້ເມືອງ ເດລາມາກອດ (Deramakot) ຕົກລົງທີ່ຈະຊ່ວຍຕໍ່ທໍ່ນ້ຳ ຈາກແມ່ນ້ຳໃນປ່າ ໃສ່ເຮືອນຂອງປະຊາຊົນ, ໃຫ້ການຝຶກອົບຮົມກ່ຽວກັບຄວາມປອດໄພຂອງໄຟລາມປ່າ, ມີການຈ່າຍເງິນສະໜັບສະໜຸນໃຫ້ຊາວບ້ານໃນການປູກ ແລະຮັກສາຕົ້ນໄມ້ ແລະ ການລິເລີ່ມດ້ານປ່າໄມ້ສັງຄົມອື່ນໆ.
“ຜ່ານການຮຽນຮູ້ຈາກອົງການລີຄອບ ຂ້າພະເຈົ້າເຫັນວ່າຈະຕ້ອງມີການສື່ສານທີ່ດີ ລະຫວ່າງແຕ່ລະພາກສ່ວນ”
ທ່ານ ມາຕິນ, ປະຈຸບັນເປັນຫົວໜ້າຂະແໜງປ່າໄມ້ສັງຄົມ, ພະແນກຄຸ້ມຄອງປ່າໄມ້ແບບຍືນຍົງ, ກົມປ່າໄມ້ Sabah ໄດ້ກ່າວວ່າ “ປ່າໄມ້ຊຸມຊົນ, ທີ່ເອີ້ນວ່າປ່າໄມ້ສັງຄົມໃນປະເທດມາເລເຊຍ, ໄດ້ມີຄວາມເຂັ້ມແຂງຂື້ນ, ແລະ ປະຈຸບັນແມ່ນກາຍເປັນຍຸດທະສາດແຫ່ງຊາດ ໂດຍມີແຜນປະຕິບັດງານ 10 ປີ ແລະ ໄດ້ຮັບການພັດທະນາໃນມໍ່ໆນີ້” ຄວາມຂັດແຍ່ງຍັງເປັນສິ່ງທ້າທາຍຫຼັກ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນລະຫວ່າງຊາວບ້ານ, ເຈົ້າຂອງສວນປູກ ແລະເຈົ້າໜ້າທີ່. ແຕ່ທ່ານເຊື່ອວ່າ ຄວາມເຂົ້າໃຈທີ່ເຂັ້ມແຂງກ່ຽວກັບວິທີການປ່າໄມ້ສັງຄົມສາມາດເປັນທາງອອກທີ່ດີໄດ້.
"ພວກເຮົາຕ້ອງການປ່າໄມ້ສັງຄົມໃນລັດ ຊາບາ ເພື່ອສ້າງສະຖຽນລະພາບ ຫຼື ຄວາມກົມກຽວ ສຳລັບຂໍ້ຂັດແຍ່ງທາງສັງຄົມທີ່ພວກເຮົາມີ."
ທ່ານ ມາຕິນ ກ່າວວ່າ“ ຍັງມີປະຊາຊົນຊາວກະສິກອນທີ່ທຸກຍາກຫຼາຍຢູ່ໃນລັດ ຊາບາ. ຈຳນວນປະຊາກອນ ກຳລັງເພີ່ມຂື້ນ, ແຕ່ວ່າເນື້ອທີ່ດິນສຳລັບການປູກຝັງ ຂອງລັດທີ່ມີຢູ່ພັດຫຼຸດລົງ. ຄວາມກົດດັນກ່ຽວກັບເຂດປ່າສະຫງວນ ແມ່ນນັບມື້ນັບສູງຂື້ນ. ພ້ອມດຽວກັນນີ້, ຍັງມີການບັງຄັບໃຊ້ກົດໝາຍ ຂອງລັດຢ່າງເຂັ້ມງວດກ່ຽວກັບການບຸກລຸກປ່າໄມ້, ສ້າງຂໍ້ຂັດແຍ່ງທາງສັງຄົມ ໂດຍພາກສ່ວນຕ່າງໆໃຊ້ອຳນາດຫັກລ້າງກັນ ເພື່ອຜົນປະໂຫຍດຂອງຕົນເອງ”
"ພວກເຮົາຕ້ອງການປ່າໄມ້ສັງຄົມໃນລັດ ຊາບາ ເພື່ອສ້າງສະຖຽນລະພາບ ຫຼື ຄວາມກົມກຽວ ສຳລັບຂໍ້ຂັດແຍ່ງທາງສັງຄົມທີ່ພວກເຮົາມີ."
ສປປ ລາວ ແມ່ນອີກໜຶ່ງ ໃນປະເທດສະມາຊິກອາຊຽນ ທີ່ໄດ້ສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງໃຫ້ແກ່ປ່າໄມ້ຊຸມຊົນໃນໄລຍະມໍ່ໆມານີ້, ຫຼັງຈາກໄດ້ ເຮັດວຽກກະກຽມມາຫຼາຍປີ. ປ່າໄມ້ຂອງ ປະເທດລາວ ໄດ້ຫລຸດລົງຢ່າງໄວວາໃນຫລາຍທົດສະວັດທີ່ຜ່ານມາ ຈາກການຕັດໄມ້ ແລະ ຖາງປ່າເຮັດໄຮ່. ລັດຖະບານໄດ້ປ່ຽນກົດໝາຍ ດັ່ງກ່າວໃນປີ 2019 ເພື່ອເຮັດໃຫ້ຂະແໜງປ່າໄມ້ ມີຄວາມຍືນຍົງທາງດ້ານການເງິນ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ, ລວມທັງການເພີ່ມທະວີການຄຸ້ມຄອງບ້ານທີ່ນອນໃນພື້ນທີ່ປ່າໄມ້.
ທ່ານ ບຸນປອນ ແສງທອງ, ແມ່ນຜູ້ທີ່ໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມໃນຫລາຍໆຫຼັກສູດຂອງອົງການ ລີຄອບ, ປະຈຸບັນເປັນຮອງຫົວ ໜ້າກົມປ່າໄມ້, ກະຊວງກະສິກຳ ແລະປ່າໄມ້. ທ່ານກ່າວວ່າ ມີຫຼາຍກວ່າ 1000 ບ້ານ ທີ່ໄດ້ສົ່ງແຜນການຄຸ້ມຄອງປ່າໄມ້ບ້ານ ໃຫ້ລັດຖະບານ. ແຜນເຫຼົ່ານີ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ ບ້ານຕ່າງໆຈະນຳໃຊ້ປ່າໄມ້ແບບຍືນຍົງ, ຍົກຕົວຢ່າງການປູກໄມ້-ປູກປ່າ ເຊ່ັນ ໄມ້ສັກ.
ທ່ານ ບຸນປອນ ກ່າວວ່າ“ ພວກເຮົາຈະຫັນແຜນເຫຼົ່ານີ້ໄປສູ່ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແນວໃດ, ນັ້ນແມ່ນສິ່ງທີ່ສຳຄັນທີ່ສຸດ.” ແລະເພີ່ມຕື່ມວ່າ: ການຊ່ວຍເຫຼືອສະໜັບສະໜຸນເຈົ້າໜ້າທີ່ປ່າໄມ້ເຊັ່ນ: ການຝຶກອົບຮົມທັກສະໃໝ່ໆ ເປັນກຸນແຈສຳຄັນນຳໄປສູ່ຄວາມສຳເລັດ."
ກະກຽມເພື່ອອະນາຄົດ
ໃນປະເທດໄທທີ່ໃກ້ຄຽງຄື ປະເທດໄທ, ອາຈານສອນທີ່ວິທະຍາໄລ ສຸຣິນ ອົ້ນພຣົມ ຍັງສຸມໃສ່ອະນາຄົດ. ປ່າໄມ້ແລະ ຊຸມຊົນໃນອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ປະເຊີນກັບສິ່ງທ້າທາຍໃໝ່ ຈາກການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ, ພ້ອມກັບບັນຫາປ່າໄມ້ ແລະ ຄວາມບໍ່ສະເໝີພາບທີ່ມີມາແຕ່ດົນນານ. ທ່ານ ສຸລິນ ກ່າວວ່າມັນມີຄວາມສຳຄັນຫຼາຍທີ່ຈະກະກຽມນັກຮຽນທີ່ມີທັກສະ ແລະ ຄວາມຮູ້ທີ່ຈຳເປັນເພື່ອຮັບມືກັບສິ່ງທ້າທາຍເຫຼົ່ານີ້.
ທ່ານ ສຸຣິນ, ຜູ້ທີ່ສອນການຄຸ້ມຄອງປ່າໄມ້ຢູ່ມະຫາວິທະຍາໄລ ກະເສດສາດ, ບາງກອກ ກ່າວວ່າ: "ນັກສຶກສາແມ່ນຜູ້ສ້າງນະໂຍບາຍໃນອະນາຄົດ". "ຖ້າພວກເຮົາຕ້ອງການປ່ຽນແປງສິ່ງຕ່າງໆໃນອະນາຄົດ, ພວກເຮົາຈຳເປັນຕ້ອງເລີ່ມຕົ້ນກັບຄົນຮຸ່ນປະຈຸບັນ."
ທ່ານ ສຸຣິນ ໄດ້ເຮັດວຽກດ້ານປ່າໄມ້ຊຸມຊົນເປັນເວລາຫລາຍກວ່າ 20 ປີແລ້ວ. ເພື່ອປົກປ້ອງອະນາຄົດຂອງຊຸມຊົນ, ທ່ານໄດ້ຊີ້ໃຫ້ເຫັນເຖິງຄວາມຈຳເປັນ ສຳລັບຄວາມກ້າວໜ້າໃນປະເທດໄທ ກ່ຽວກັບສິດຄອບຄອງ ນຳໃຊ້ສຳລັບຊຸມຊົນ, ລວມທັງການຮັບຮູ້ຢ່າງເປັນທາງການ ກ່ຽວກັບສິດຄອບຄອງທີ່ດິນຕາມປະເພນີ.
ເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້, ໃນປະເທດໄທ ໄດ້ຜ່ານກົດໝາຍ ວ່າດ້ວຍປ່າໄມ້ຊຸມຊົນ, ຮ່າງທຳອິດທີ່ໃຊ້ເວລາຫຼາຍກວ່າ 30 ປີ. ກົດໝາຍດັ່ງກ່າວ ເຮັດໃຫ້ປະຊາຊົນທ້ອງຖິ່ນເວົ້າຫຼາຍຂື້ນໃນການຄຸ້ມຄອງຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ. ທ່ານ ສຸລິນ ກ່າວວ່າ ກົດລະບຽບ ຍັງເຮັດໜ້າທີ່ບໍ່ພຽງພໍໃນການເສີມສ້າງສິດທີ່ດິນ, ໂດຍສະເພາະສຳລັບ ກຸ່ມຊົນເຜົ່າ ແລະ ກຸ່ມທີ່ດ້ອຍໂອກາດ ທີ່ດຳລົງຊີວິດຢູ່ຫລາຍຮຸ່ນຄົນ ຢູ່ໃນອຸທະຍານແຫ່ງຊາດ ແລະ ເຂດປ່າໄມ້ອື່ນໆທີ່ບໍລິຫານໂດຍລັດ.
ທ່ານ ສຸຣິນ ໄດ້ເລີ່ມຕົ້ນອາຊີບເປັນຜູ້ຊ່ວຍຄົ້ນຄ້ວາພາກສະໜາມ ທີ່ອົງການລີຄອບ. ທ່ານ ສົມສັກ ສຸຂະວົງ ຜູ້ກໍ່ຕັ້ງອົງການລີຄອບ, ໄດ້ສົ່ງລາວໄປພາກເໜືອ ຂອງປະເທດໄທເພື່ອຮຽນຮູ້ກ່ຽວກັບຊຸມຊົນທີ່ຂື້ນກັບປ່າໄມ້ດ້ວຍວິທີຕ່າງໆ.
ເປັນເວລາ 9 ປີ ທີ່ລາວຢູ່ອົງການລີຄອບ ໄດ້ສ້າງຄວາມເຊື່ອວ່າສິ່ງທ້າທາຍຕ້ອງໄດ້ຮັບການແກ້ໄຂດ້ວຍວິທີການຕ່າງໆ, ລວມທັງການຮຽນຮູ້ຈາກປະຊາຊົນທ້ອງຖິ່ນຕົນເອງ, ເພາະວ່າແຕ່ລະຊຸມຊົນ ແລະ ປ່າໄມ້ ແມ່ນມີເອກະລັກສະເພາະໃຜມັນ.
ມື້ນີ້ຢູ່ມະຫາວິທະຍາໄລ ກະເສດສາດ, ທ່ານ ສຸຮິນ ໄດ້ແຕ້ມຮູບການເຮັດວຽກພາກສະໜາມ ແລະ ການສຶກສາກໍລະນີຕ່າງໆຂອງອົງການລີຄອບ ໃນທົ່ວປະເທດໄທ ແລະ ພາກພື້ນ ເພື່ອສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມຄາດຫວັງທີ່ແຕກຕ່າງກັນ ລະຫວ່າງສະມາຊິກຂອງກຸ່ມຊົນເຜົ່າດຽວກັນ ແຕ່ອາໄສໃນພື້ນທີ່ຕ່າງກັນ. ຕົວຢ່າງເຜົ່າ ກະເຣັນ ມີການປະຕິບັດຕໍ່ປ່າໄມ້ທີ່ແຕກຕ່າງກັນໃນເຂດພູດອຍທາງພາກເໜືອ ຂອງປະເທດໄທ ຫຼາຍກວ່າຊົນເຜົ່າ ກະເຣັນ ທີ່ອາໄສຢູ່ໃນເຂດທົ່ງພຽງພາກຕາເວັນຕົກ.
“ ຖ້າພວກເຮົາມີຊຸມຊົນທີ່ຫລາກຫລາຍ, ນັກຮຽນຕ້ອງຮູ້ກ່ຽວກັບວິທີແກ້ໄຂທີ່ອາດຈະໃຊ້ແຕກຕ່າງກັນໄປ ເຊິ່ງ ບໍ່ມີພຽງແຕ່ທາງດຽວເທົ່ານັ້ນ. ໜຶ່ງໃນບັນຫາຕົ້ນຕໍຂອງປະເທດໄທ ແມ່ນປະຊາຊົນຄິດວ່າການແກ້ໄຂບັນຫາ ໜຶ່ງ ແມ່ນດີທີ່ສຸດ, ແຕ່ວ່າຄວາມຫຼາກຫຼາຍນັ້ນແມ່ນບັນຫາ.”
ທ່ານ ສຸຣິນ ມີຄວາມປາດຖະໜາດີ ຕໍ່ນັກຮຽນຂອງລາວ. ໃນຖານະທີ່ເປັນສະມາຊິກຂອງສະມາຄົມ (ຫຼື ໜ່ວຍງານ) ປ່າໄມ້ຂອງມະຫາວິທະຍາໄລ, ເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້, ພວກເຂົາໄດ້ກາຍເປັນ ກຸ່ມທຳອິດໃນປະເທດໄທທີ່ເຂົ້າຮ່ວມໃນ ອົງການປ່າໄມ້ທົ່ວໂລກ ທີ່ມີຊື່ສຽງ
ນັກສຶກສາໄດ້ເຮັດວຽກຢ່າງໜັກ ເພື່ອເຂົ້າເປັນສະມາຊິກໃນສະມາຄົມນັກສຶກສາປ່າໄມ້ສາກົນ (IFSA), ເຊິ່ງຈະຮັບເອົາສະມາຊິກ ກໍ່ຕໍ່ເມື່ອຜ່ານຂັ້ນຕອນການກວດກາ ແລະ ການປະເມີນຜົນຢ່າງເຂັ້ມງວດ. ໃນການນຳພາເພື່ອເຂົ້າເປັນສະມາຊິກ, ພວກເຂົາໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມໃນກິດຈະກຳ ຮ່ວມມືທີ່ຈັດໂດຍອົງການລີຄອບ ເຊິ່ງລວມມີ IFSA, ເຊິ່ງສະແຫວງຫາການເຊື່ອມຕໍ່ນັກຮຽນຈາກທົ່ວໂລກໂດຍຜ່ານເຄືອຂ່າຍການຮ່ວມມືດັ່ງກ່າວ.
ທ່ານ ສຸຣິນກ່າວວ່າ “ມັນເປັນໂອກາດດີ ໃນການເປີດກວ້າງຄວາມຮູ້ ແລະ ທັດສະນະຂອງພວກເຂົາ"
ທ່ານ ສຸຣິນກ່າວຕື່ມອີກວ່າ “ທ່ານຍັງມີຄວາມຫວັງຢ່າງຍິ່ງສຳລັບຄົນໄວໜຸ່ມ ທີ່ຈະສືບຕໍ່ອາໄສຢູ່ໃນປ່າ. ເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ລາວໄດ້ຮັບແຮງບັນດານໃຈຈາກກຸ່ມ ໃນເຂດຊຽງໃໝ່ ເຊິ່ງໄດ້ພັດທະນາທະນາຄານແນວພັນພືດ ຂອງທ້ອງຖິ່ນ ທີ່ປູກໂດຍຊາວກະສິກອນພື້ນເມືອງໃນປ່າ."
ທ່ານ ສຸຣິນ ກ່າວວ່າທ່ານຕ້ອງການໃຊ້ເວລາເພື່ອຊ່ວຍຊຸມຊົນໃນການພັດທະນາຂໍ້ລິເລີ່ມນີ້, ບາງທີອາດຈະຫັນທະນາຄານແນວພັນເຂົ້າ ໄປໃນຮູບແບບວິສາຫະກິດ ທີ່ມີກຳໄລເຊິ່ງທັງສາມາດອະນຸລັກຊີວະນາໆພັນຂອງທ້ອງຖິ່ນແລະ ຮັກສາຄວາມຮູ້ ແລະ ຮີດຄອງປະເພນີຂອງຊຸມຊົນ.
"ຂ້ອຍຢາກຊ່ວຍພວກເຂົາ ໃນການປັບປຸງຊີວິດການເປັນຢູ່ ແລະ ຊອກຫາວິທີທາງໃໝ່. ພວກເຂົາຕ້ອງການ ການສະ ໜັບສະໜູນ ທາງດ້ານສິນທຳ ແລະອື່ນໆ. ຊຶ່ງມີວຽກຫຼາຍທີ່ຕ້ອງເຮັດ.”
###
ວຽກງານຂອງອົງການລີຄອບ ແມ່ນມີຄວາມເປັນໄປໄດ້ໂດຍການສະໜັບສະໜູນ ຂອງ ອົງການເພື່ອການພັດທະນາ ແລະ ການຮ່ວມມືຂອງປະເທດ ສະວິດເຊີແລນ (SDC) ແລະອົ ງການຮ່ວມມືເພື່ອການພັດທະນາສາກົນຊູແອັດ (Sida)